Mediacje są pozasądowym, dobrowolnym i poufnym procesem zarządzania konfliktem w toku którego dochodzi przez strony sporu do zaakceptowania rozwiązań, które w chwili prowadzenia mediacji i zawierania ugody mediacyjnej satysfakcjonują obie strony. Celem mediacji jest osiągnięcie porozumienia zawartego na kanwie wymiany oczekiwań przy braku określania winy żadnej ze stron.
Medius znaczy środkowy, bezstronny. Mediacje są metodą rozwiązywania sporów, w której bezstronny mediator wykorzystując swoje umiejętności pomaga stronom w rozwiązaniu konfliktu. Pomoc polega głównie na prowadzeniu dyskusji – rozmowie nastawionej na wymianę poglądów, stanowisk oraz zarządzaniu konfliktem poprzez określanie pola interesów stron przeciwnych. Mediacje w założeniu mają pomóc stronom konfliktu we wzajemnej komunikacji. W zasadzie zgoda na mediacje, które są dobrowolne jest oznaką wyrażenia chęci na zaakceptowanie jakiegoś przyszłego konsensusu, którego warunki i forma może być uzależniona od zdolności stron do zawierania kompromisów, koniecznych ustępstw.
Sesje mediacyjne w danej sprawie poprzedzone są przez:
zgłoszenie mediacji (sprawy) w punkcie mediacji, które odbywa się na podstawie zapytania o możliwość mediacji w sprawie przez osobę prywatną lub na podstawie postanowienia sądowego o skierowaniu sprawy do mediacji,
wywiad mediacyjny prowadzony przez mediatora z każdą ze stron osobno, mający na celu przedstawienie możliwości jakie dają mediacje, ustaleniu zasad mediacji, korzyści wynikających z mediacji oraz wyrażenie zgody na uczestnictwo w mediacjach. Podczas wywiadu następuje zbieranie i analiza informacji.
Dokument ugody jest kluczowym elementem mediacji, który kończy sukcesem postępowanie mediacyjne. Warunkiem istotnym, ze względu różnorodną tematykę spraw, jest właściwe rozumienie pojęć i specyfiki obszaru tematycznego, którego dana mediacja dotyczy i dlatego pomocne i ważne jest doświadczenie mediatora. Mediator musi rozumieć sprawę, być specjalistą w danej dziedzinie, aby stać na straży realności zawieranej ugody, by ugoda była wykonalna. Forma pisemnego porozumienia w mediacji jest konieczna. Ustalenia mogą być przekazywane do sądu, na podstawie których kierowany będzie wniosek o umorzenie postępowania.
Jedną z form mediacji jest mediacja on-line. Sprawdza się najpewniej w stosunku do postępowania sądowego prowadzonego przed sądem. Jednak ta forma nie posiada, tego samego ducha, co mediacje w atmosferze punktu mediacji. Mediacja on-line ułatwia stronom porozumienie pozasądowe w przypadku oczywistego braku możliwości wzięcia udziału w spotkaniu (postepowaniu mediacyjnym). Sprawę prowadzimy za pośrednictwem poczty elektronicznej, czatu, lub video rozmowy. E-mediacja jest szybsza i tańsza. Polskie prawo nie zabrania i nie ogranicza sposobu prowadzenia mediacji umownej jak i sadowej. W przypadku przeszkód w kontakcie osobistym. Przy jednoczesnej chęci do mediacji preferujemy bezpieczne video konferencje.